B21HS21AN - HISTORY OF INDIAN NATIONAL MOVEMENT I B1U4 (NOTES)

Block 1 Unit 4

BATTLES OF PLASSEY AND BUXAR

# പ്ലാസി യുദ്ധം (1757):

* 1757-ൽ പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ പ്രദേശത്താണ് പ്ലാസി യുദ്ധം നടന്നത്.

*തൻ്റെ മുത്തച്ഛൻ അലിവർദി ഖാന്റെ പിൻഗാമിയായി ബംഗാളിലെ അവസാന നവാബായി മാറിയ സിറാജ് ഉദ് ദൗളയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സേനയ്ക്കെതിരെ ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ സൈനികരെ റോബർട്ട് ക്ലൈവ് നയിച്ചു.

*1756-ൽ കർണാടകത്തിലെ ഇംഗ്ലീഷ് വിജയം, ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ശക്തിയെക്കുറിച്ച് സിറാജ്-ഉദ്-ദൗളയെ ഭയപ്പെടുത്തി.

* അവരുടെ അധികാരം നിയന്ത്രിക്കാൻ അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചെങ്കിലും, സ്വന്തം കോടതിയിൽ എതിർപ്പ് നേരിട്ടു. ഇത് പ്ലാസി യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരെ വിജയിപ്പിക്കാൻ സഹായിച്ചു.

*നവാബിൽ നിന്ന് അനുവാദം വാങ്ങാതെ ഇംഗ്ലീഷുകാർ കൽക്കട്ടയെ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ തുടങ്ങി. ഇത് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പരമാധികാരത്തെ അവഗണിക്കുന്നതിന് തുല്യമായി. പ്രകോപിതനായ നവാബ് 1756 ജൂണിൽ കൽക്കത്തയിലേക്ക് മാർച്ച് ചെയ്യുകയും ഫോർട്ട് വില്യം പിടിച്ചടക്കുകയും ചെയ്തു‌.

*സിറാജ് ഉദ് ദൗള കൽക്കട്ട കീഴടക്കിയ ശേഷം മുർഷിദാബാദിലേക്ക് തിരിച്ചു എന്നാൽ, സിറാജിന്റെ വിജയത്തിന് ആയുസ്സ് കുറവായിരുന്നു. 1757-ൻ്റെ തുടക്കത്തിൽ റോബർട്ട് ക്ലൈവ് ശക്തമായ സൈനിക സന്നാഹവുമായി എത്തി കൽക്കട്ട കീഴടക്കി.

*സിറാജ്-ഉദ്-ദൗളയെ അട്ടിമറിക്കാൻ നവാബിന്റെ സൈന്യത്തിൻ്റെ കമാൻഡറുമായും മറ്റുള്ളവരുമായും ക്ലൈവ് ഗൂഢാലോചനയിൽ ഏർപ്പെട്ടു.

*1757 ജൂൺ 23-ന് മുർഷിദാബാദിൽ നിന്ന് 20 മൈൽ അകലെയുള്ള പ്ലാസി മൈതാനത്ത് ഇരു സൈന്യങ്ങളും ഏറ്റുമുട്ടിയ യുദ്ധത്തിൽ കലാശിച്ചു.

*നവാബിന്റെ അതൃപ്‌തരായ അനുയായികളായ മിർ ജാഫറും മറ്റ് ബംഗാളി ജനറൽമാരും ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യവുമായി സഖ്യമുണ്ടാക്കാൻ തയ്യാറായി. ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി മിർ ജാഫറിന് ബംഗാളിന്റെ സിംഹാസനം വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായുള്ള ഈ രഹസ്യ സഖ്യം നവാബിന്റെ പരാജയത്തിലേക്ക് നയിച്ചു.

*സൈനികരുമായുള്ള യുദ്ധത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ സിറാജ്-ഉദ്-ദൗള മരിച്ചു.

*നവാബ് പലായനം ചെയ്യാൻ നിർബന്ധിതനായെങ്കിലും, മിർ ജാഫറിൻ്റെ മകൻ മീരാൻ അദ്ദേഹത്തെ പിടികൂടി വധിച്ചു.

# പ്ലാസി യുദ്ധത്തിന്റെ ഫലങ്ങൾ:

* പ്ലാസി യുദ്ധം ഇംഗ്ലീഷുകാരെ ബംഗാളിൻ്റെ വെർച്വൽ മാസ്റ്റർമാരാക്കി.

*ബംഗാളിൻ്റെ വലിയ സമ്പത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകളിലാക്കി. ഈ വിഭവങ്ങൾ കർണാടകത്തിലെ യുദ്ധങ്ങളിൽ വിജയിക്കാൻ അവരെ സഹായിച്ചു.

*ദുർബലനും കാര്യക്ഷമതയില്ലാത്ത ഭരണാധികാരിയുമായിരുന്ന മിർ ജാഫർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകളിലെ കളിപ്പാവയായി.

*നവാബ് സ്ഥാനത്തിന് പകരമായി അദ്ദേഹം ക്ലൈവിന് ഒരു ജാഗീറും കമ്പനിയിലെ മറ്റുള്ളവർക്ക് സമ്പന്നമായ സമ്മാനങ്ങളും സമ്മാനിച്ചിരുന്നു. ട്രഷറി കാലിയായി, കമ്പനിയുടെയും അതിൻ്റെ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെയും വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാൻ മിർ ജാഫറിന് കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ, മിർ ജാഫറിനെ സ്ഥാനഭ്രഷ്‌ടനാക്കുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരുമകൻ മിർ കാസിമിനെ സിംഹാസനത്തിൽ ഇരുത്തുകയും ചെയ്തു.

# ബക്‌സർ യുദ്ധം (1764):

*രാജകീയ അധികാരം പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ ശ്രമിച്ച ബംഗാളിലെ അവസാനത്തെ നവാബ് ആയിരുന്നു മിർ കാസിം. തൻ്റെ അധികാരം ഉറപ്പിക്കുന്നതിനായി, അദ്ദേഹം നിരവധി പരിഷ്കാരങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുകയും യൂറോപ്യന്മാർ പരിശീലിപ്പിച്ച അച്ചടക്കവും സുസജ്ജവുമായ ഒരു സൈന്യത്തെ സംഘടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്‌തു.

* സാമ്പത്തിക സ്ഥിതി മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനായി, ഡ്യൂട്ടി രഹിത സ്വകാര്യ വ്യാപാരം നടത്തിയിരുന്ന കമ്പനിയുടെ സേവകർ ദസ്തക്ക് (അല്ലെങ്കിൽ പെർമിറ്റ്) ദുരുപയോഗം ചെയ്യുന്നത് പരിശോധിക്കാൻ അദേഹം ശ്രമിച്ചു.

*ആഭ്യന്തര വ്യാപാരത്തിന്റെ എല്ലാ ചുമതലകളും നിർത്തലാക്കുന്ന കടുത്ത നടപടിയാണ് മിർ ഖാസിം സ്വീകരിച്ചത്, അങ്ങനെ ഇംഗ്ലീഷ്, ഇന്ത്യൻ വ്യാപാരികളെ ഒരേ നിലയിലാക്കി.

* ഇത് ഇംഗ്ലീഷുകാരെ രോഷാകുലരാക്കുകയും അദ്ദേഹത്തെ അട്ടിമറിക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്തു.

*1763-ൽ മിർ ഖാസിമും ബ്രിട്ടീഷുകാരും തമ്മിൽ യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടപ്പോൾ നവാബ് പരാജയപ്പെട്ട് അവധിലേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടു.

*മിർ ജാഫറിനെ സിംഹാസനത്തിൽ പുനഃസ്ഥാപിച്ചു.അതിനാൽ, അവധിലെ നവാബുമായും മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഷാ ആലം രണ്ടാമനുമായുംമിർ ഖാസിം സഖ്യമുണ്ടാക്കി.

*1764-ലെ ബക്‌സർ യുദ്ധത്തിൽ സംയുക്ത സൈന്യം നിർണ്ണായകമായി പരാജയപ്പെട്ടു. മിർ കാസിം സംഭവസ്ഥലത്ത് നിന്ന് ഓടിപ്പോയി.

*ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും നിർണായകമായ യുദ്ധങ്ങളിലൊന്നാണ് ബക്‌സർ യുദ്ധം. അത് അവസാനം ബ്രിട്ടീഷുകാരെ ബംഗാൾ, ബീഹാർ, ഒറീസ്സ എന്നിവയുടെ യജമാനന്മാരായി സ്ഥാപിക്കുകയും അവധിൻ്റെയും മുഗൾ ചക്രവർത്തിയുടെയും നിയന്ത്രണം അവർക്ക് നൽകുകയും ചെയ്‌തു.

* ബക്‌സർ യുദ്ധത്തിൽ, ഹെക്ടർ മൺറോയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി 1764-ൽ ബംഗാൾ നവാബായിരുന്ന മിർ ഖാസിമിനെ പരാജയപ്പെടുത്തി.

* വിജയം ബംഗാളിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും നിർണായക നിമിഷമായി അറിയപ്പെടുന്നു.

# അലഹബാദ് ഉടമ്പടി (1765):

*1765-ൽ റോബർട്ട് ക്ലൈവ് ഷുജാ-ഉദ്-ദൗള, ഷാ ആലം രണ്ടാമൻ എന്നിവരുമായി അലഹബാദ് ഉടമ്പടി ഒപ്പുവച്ചു.

*ഉടമ്പടിയുടെ വ്യവസ്ഥകൾ അനുസരിച്ച്, കമ്പനിക്ക് 50 ലക്ഷം രൂപ അടച്ച് അവധ് ഷുജാ-ഉദ്-ദൗളയ്ക്ക് പുനഃസ്ഥാപിച്ചു.

*കോറ, അലഹബാദ് ജില്ലകൾ അവധിൽ നിന്ന് എടുത്തുകളഞ്ഞു. പകരമായി, ബാഹ്യ ഭീഷണികളിൽ നിന്ന് അവധിനെ സംരക്ഷിക്കുമെന്ന് കമ്പനി വാഗ്ദാനം ചെയ്തു.

*കോറ, അലഹബാദ് ജില്ലകൾ മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് നൽകപ്പെട്ടു. കൂടാതെ, ചക്രവർത്തിക്ക് 26 ലക്ഷം രൂപ വാർഷിക പ്രതിഫലമായി നൽകി.

* പകരം മുഗൾ ചക്രവർത്തി ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിക്ക് ബംഗാൾ, ബീഹാർ, ഒറീസ്സ എന്നിവയുടെ ദിവാനി നൽകി. ഈ പ്രവിശ്യകളിൽ നിന്ന് വരുമാനം ശേഖരിക്കാനുള്ള അവകാശം ദിവാനി കമ്പനിക്ക് നൽകി.

*ബംഗാളിനെ നിയന്ത്രിക്കാനുള്ള നിയമപരമായ അവകാശം കമ്പനിക്ക് ലഭിച്ചു.

*1600-ൽ സ്ഥാപിതമായ ഒരു ജോയിൻ്റ് സ്റ്റോക്ക് കമ്പനിയായിരുന്ന ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി 1757 മുതൽ 1859 വരെ ഒരു വാണിജ്യ-സൈനിക സംരംഭമായി ഇന്ത്യ ഭരിച്ചു.

*കമ്പനിയുടെ ആദ്യ കപ്പൽ ഇന്നത്തെ ഗുജറാത്തിലെ സൂറത്ത് തുറമുഖത്ത് 1608-ൽ നങ്കൂരമിട്ടു കമ്പനി അതിന്റെ പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ചു.

*1613-ൽ ഇന്നത്തെ ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ആദ്യത്തെ ഫാക്ടറി. 1757-ലെ പ്ലാസി യുദ്ധത്തിനുശേഷം ഇന്ത്യയിൽ കമ്പനി ഭരണം ആരംഭിച്ചു, ബക്‌സർ യുദ്ധത്തെ തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിൻ്റെ വ്യാപനത്തിന് ആക്കം കുട്ടി.

# ബംഗാളിലെ ഇരട്ട സർക്കാർ (1765):

* 1765-ൽ ബംഗാൾ, ബീഹാർ, ഒറീസ്സ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഇരട്ട സർക്കാർ സ്ഥാപിതമായി.

*ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി ഈ പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് വരുമാനം ശേഖരിച്ചു.

*കമ്പനി ഈ പ്രദേശങ്ങളിൽ സൈനിക അധികാരവും ക്രിമിനൽ അധികാരപരിധിയും ആസ്വദിച്ചു.

*രാജ്യത്തിൻ്റെ ഭരണം നവാബിന്റെ കൈകളിൽ വിട്ടു. ഈ ഏർപ്പാട് 'ഡ്യുവൽ ഗവൺമെൻ്റ്' എന്ന് വിളിക്കപ്പെട്ടു.

*വിഭവങ്ങളില്ലാതെ രാജ്യം ഭരിക്കാനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം നവാബിന് മേൽ ചുമത്തപ്പെട്ടു.

*വിഭവങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണമുണ്ടായിരുന്ന കമ്പനിക്ക് രാജ്യം ഭരിക്കാനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തമില്ലായിരുന്നു.

*കമ്പനി ശേഖരിക്കുന്ന വരുമാനം ജനങ്ങളുടെ ഭരണത്തിനും ക്ഷേമത്തിനുമായി ചെലവഴിക്കാൻ തയ്യാറായില്ല. പട്ടിണി കിടക്കാൻ നിർബന്ധിതരായ പാവപ്പെട്ട കർഷകരിൽ നിന്ന് റവന്യൂ ഉദ്യോഗസ്ഥർ പണം തട്ടിയതിനാൽ ഇരട്ടഭരണത്തിന്റെ ഈ സമ്പ്രദായം ജനങ്ങളെ ദുരിതത്തിലാക്കി.

*നൂറ്റാണ്ടിലെ ഏറ്റവും കഠിനമായ ക്ഷാമത്തിന് 1770 സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു.

*ജനസംഖ്യയുടെ ഏകദേശം മൂന്നിലൊന്ന് ക്ഷാമത്തിൽ നശിച്ചു. ക്ലൈവ് ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ, ബ്രിട്ടീഷുകാർ ബംഗാളിൽ വെറും കച്ചവടക്കാരായിരുന്നില്ല, നിയമപരമായി പ്രവിശ്യയുടെ ഭരണാധികാരികളായിരുന്നു.

#notes

#offidam